Mục lục
Ngành ngân hàng thương mại đã tồn tại và phát triển suốt hàng thiên niên kỷ, chặng đường này luôn đồng hành và đóng góp không nhỏ vào sự phát triển của nền kinh tế hàng hoá. Ngày nay, ngân hàng thương mại trở thành một trong những định chế tài chính không thể thiếu trong hệ thống tài chính toàn cầu.
Tính chất cơ bản của ngân hàng thương mại là một doanh nghiệp, nhưng với các chức năng cốt lõi quan trọng như trung gian tín dụng, trung gian thanh toán, tạo tiền và thủ quỹ.
Tìm hiểu ngân hàng thương mại là gì?
Ngân hàng thương mại (NHTM) là một tổ chức tài chính hoạt động đa dạng, thực hiện một loạt các hoạt động ngân hàng và kinh doanh tiền tệ với mục tiêu chính là tạo ra lợi nhuận. Mặc dù NHTM có bản chất của một doanh nghiệp, nhưng cơ cấu tổ chức của nó hoàn toàn đặc biệt. Điều này đòi hỏi NHTM phải tuân thủ chặt chẽ các quy định luật pháp Nhà nước và đảm bảo rằng mọi hoạt động là hợp pháp.
Lĩnh vực hoạt động kinh doanh của NHTM rất rộng lớn và phức tạp, liên quan trực tiếp đến mọi khía cạnh của đời sống và kinh tế xã hội. Việc điều hành hoạt động của ngân hàng đòi hỏi sự thận trọng và tài năng để tránh gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho xã hội và hệ thống tài chính.
Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của NHTM bao gồm sự gia tăng nhanh chóng của danh mục sản phẩm và dịch vụ, cạnh tranh ác liệt với các đối thủ trong ngành, sự tăng chi phí vốn, sự nhạy cảm với biến động lãi suất, và sự áp dụng các tiến bộ khoa học và công nghệ trong hoạt động ngân hàng.
NHTM thực hiện bốn chức năng chính quan trọng trong hệ thống tài chính: trung gian tín dụng, trung gian thanh toán, tạo tiền và thủ quỹ. Các chức năng này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định và phát triển của nền kinh tế.
Tại Việt Nam, hệ thống ngân hàng thương mại (NHTM) đã trải qua một quá trình phát triển và đa dạng hóa đáng kể. Sự đa dạng này có thể được phân loại dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau:
Phân loại bằng hình thức sở hữu:
- NHTM Quốc Doanh: Đây là các ngân hàng mà Nhà nước sở hữu toàn bộ vốn. Chúng hoạt động với mục tiêu phục vụ lợi ích quốc gia và cộng đồng.
- NHTM Cổ Phần: Được sáng lập bằng vốn của nhiều cổ đông và phát triển dưới hình thức cổ phần. Đây thường là những ngân hàng hoạt động với mục tiêu tạo lợi nhuận cho cổ đông.
- NH Liên Doanh: Các ngân hàng này thường được hình thành thông qua sự hợp tác giữa các tổ chức tài chính nước ngoài và Việt Nam.
- NH 100% Vốn Nước Ngoài: Là các ngân hàng mà toàn bộ vốn đầu tư đến từ nước ngoài.
- NH Chi Nhánh Nước Ngoài Tại Việt Nam: Đây là các chi nhánh của các ngân hàng nước ngoài đã được cấp phép hoạt động tại Việt Nam.
Phân loại dựa vào chiến lược kinh doanh:
- NHTM Bán Buôn: Chuyên cung cấp các dịch vụ tài chính cho doanh nghiệp và tổ chức.
- NHTM Bán Lẻ: Tập trung vào cung cấp dịch vụ tài chính cho cá nhân và hộ gia đình.
- NHTM Kết Hợp Cả Bán Buôn Và Bán Lẻ: Các ngân hàng này cung cấp cả dịch vụ tài chính cho cả doanh nghiệp và cá nhân.
- Phân loại dựa vào tính chất hoạt động:
- NH Chuyên Doanh: Tập trung vào một lĩnh vực tài chính cụ thể như cho vay thương mại, ngân hàng đầu tư, hoặc ngân hàng bán lẻ.
- NH Kinh Doanh Tổng Hợp: Cung cấp một loạt các dịch vụ tài chính đa dạng, bao gồm cả vay, tiết kiệm, thanh toán và đầu tư.
Ngoài các loại ngân hàng trên, còn tồn tại nhiều dạng khác như Ngân hàng Đầu Tư, Ngân hàng Phát Triển, Ngân hàng Hợp Tác, và Ngân hàng Chính Sách, mỗi loại có mục tiêu và nhiệm vụ riêng biệt trong hệ thống tài chính của Việt Nam.
Phân tích đặc điểm của ngân hàng thương mại
Ngân hàng thương mại (NHTM) là một thành phần quan trọng trong hệ thống tài chính của một quốc gia và có những đặc điểm riêng biệt:
- Định Chế Tài Chính Trung Gian: NHTM hoạt động như một định chế tài chính trung gian giữa người gửi tiền và người vay tiền. Chức năng chính là cung cấp các dịch vụ tài chính để huy động nguồn vốn từ cộng đồng và sau đó cho vay lại cho các cá nhân, doanh nghiệp và tổ chức.
- Đa Dịch Vụ và Đa Nghiệp Vụ: NHTM thực hiện nhiều dịch vụ khác nhau như tiết kiệm, cho vay, chuyển tiền, thanh toán, uỷ thác, bảo lãnh và nhiều dịch vụ tài chính khác. Điều này giúp đáp ứng nhu cầu tài chính đa dạng của khách hàng.
- Huy Động Nguồn Vốn: NHTM thu hút nguồn vốn bằng cách tiếp nhận tiền gửi từ khách hàng và phát hành trái phiếu và các giấy tờ tài chính khác. Sử dụng nguồn vốn này, có khả năng cho vay tiêu dùng, cho vay doanh nghiệp, và thực hiện các hoạt động sản xuất kinh doanh khác.
- Tạo Ra Tiền Tệ: NHTM cũng tham gia vào việc tạo ra lượng tiền tệ thông qua hoạt động cho vay và thanh toán. Khi cho vay, họ tạo ra tiền bằng cách tạo các khoản nợ và đồng thời tạo ra tiền gửi.
- Tác Động Đến Chính Sách Tiền Tệ: Với vai trò quan trọng trong hệ thống tài chính, NHTM có tác động đáng kể đến chính sách tiền tệ của quốc gia. Có khả năng ảnh hưởng đến lãi suất và tình hình cung tiền trong nền kinh tế.
Top 5 ngân hàng thương mại tại Việt Nam
Những ngân hàng lớn nhất việt nam năm 2022 theo xếp hạng tổng tài sản
- Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Đầu Tư và Phát Triển Việt Nam (BIDV): Đứng đầu danh sách là BIDV, với tổng tài sản lớn nhất trong năm 2022. Ngân hàng này đã có những đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế và tài chính của Việt Nam.
- Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Công Thương Việt Nam (VietinBank): VietinBank nằm ở vị trí thứ hai với tổng tài sản mạnh mẽ. Được thành lập từ năm 1988, VietinBank đã có mặt rộng rãi trong nước và quốc tế.
- Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Ngoại Thương Việt Nam (Vietcombank): Vietcombank là một trong những ngân hàng lớn nhất tại Việt Nam và đứng ở vị trí thứ ba trong xếp hạng về tổng tài sản. Với hơn 60 năm hoạt động, Vietcombank đã trở thành một ngôi sao sáng trong lĩnh vực ngân hàng.
- Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Quân Đội (MB Bank): MB Bank xếp hạng thứ tư về tổng tài sản. Ngân hàng này phục vụ khách hàng trên toàn quốc và đặc biệt có một mạng lưới phát triển đáng kể.
- Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Kỹ Thương (Techcombank): Techcombank là một trong những ngân hàng lớn nhất tại Việt Nam và nằm ở vị trí thứ năm trong danh sách. Với sự phát triển nhanh chóng trong nhiều năm qua, Techcombank đã tạo nên sự uy tín trong lĩnh vực tài chính.
Các ngân hàng tại việt nam dựa trên vốn chủ sở hữu lớn nhất trong năm 2022
- Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Ngoại Thương Việt Nam (Vietcombank): Vietcombank đứng đầu danh sách về vốn chủ sở hữu lớn nhất trong năm 2022. Với một lịch sử dài và một mạng lưới rộng khắp cả nước, Vietcombank đã tạo ra sự uy tín vững chắc trong lĩnh vực tài chính và đã đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế Việt Nam.
- Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Kỹ Thương (Techcombank): Techcombank xếp hạng thứ hai về vốn chủ sở hữu lớn nhất. Với tầm nhìn và chiến lược tập trung vào công nghệ, Techcombank đã phát triển mạnh mẽ và cung cấp nhiều sản phẩm và dịch vụ tài chính tiên tiến.
- Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Công Thương Việt Nam (VietinBank): VietinBank đứng ở vị trí thứ ba về vốn chủ sở hữu lớn nhất. Với một lịch sử lâu đời, VietinBank đã đóng góp tích cực vào sự phát triển của ngành ngân hàng tại Việt Nam và quốc tế.
- Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Đầu Tư và Phát Triển Việt Nam (BIDV): BIDV xếp hạng thứ tư trong danh sách. Với sự phát triển ổn định và các dự án quan trọng, BIDV đã giữ vững vị trí quan trọng trong hệ thống tài chính Việt Nam.
- Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Việt Nam Thịnh Vượng (VP Bank): VP Bank nằm ở vị trí thứ năm về vốn chủ sở hữu. Với sự phát triển đáng kể và sáng tạo trong dịch vụ tài chính, VP Bank đã thu hút được sự quan tâm của nhiều khách hàng và đối tác trong và ngoài nước.
Các ngân hàng tại việt nam dựa trên vốn điều lệ cao nhất trong năm 2022
- Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Đầu Tư và Phát Triển Việt Nam (BIDV): BIDV đứng đầu danh sách về vốn điều lệ cao nhất trong năm 2022. Ngân hàng này đã có lịch sử phục vụ lâu đời và đóng góp đáng kể vào sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam.
- Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Công Thương Việt Nam (VietinBank): VietinBank xếp hạng thứ hai về vốn điều lệ cao nhất. Với mạng lưới rộng khắp cả nước và quốc tế, VietinBank đã đóng góp quan trọng vào hệ thống tài chính của Việt Nam.
- Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Ngoại Thương Việt Nam (Vietcombank): Vietcombank nằm ở vị trí thứ ba về vốn điều lệ cao nhất. Là một trong những ngân hàng lớn nhất và uy tín nhất tại Việt Nam, Vietcombank đóng một vai trò quan trọng trong việc cung cấp dịch vụ tài chính chất lượng.
- Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Quân Đội (MB), Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Kỹ Thương (Techcombank), Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Sài Gòn – Hà Nội (SHB): Các ngân hàng MB, Techcombank và SHB chia sẻ vị trí thứ tư trong danh sách về vốn điều lệ cao nhất. Chúng đã và đang phát triển mạnh mẽ trong ngành ngân hàng và cung cấp nhiều sản phẩm và dịch vụ tài chính đa dạng.
- Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Á Châu (ACB), Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Phát Triển Thành Phố Hồ Chí Minh (HDBank), Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Quốc Tế (VIB): Các ngân hàng ACB, HDBank và VIB chia sẻ vị trí thứ năm trong danh sách. Với sự đa dạng hóa và phát triển nhiều sản phẩm tài chính, họ đang thu hút sự quan tâm của nhiều khách hàng và đối tác.
Trên đây, chúng ta đã tìm hiểu về khái niệm, bản chất, và các đặc điểm cơ bản của ngân hàng thương mại, cũng như cách phân biệt. Điều này giúp bạn có cái nhìn tổng quan về vai trò quan trọng của ngân hàng thương mại trong hệ thống tài chính và kinh tế.