Chứng chỉ tiền gửi là gì? Ưu và nhược điểm

Chứng chỉ tiền gửi là một loại tài liệu có giá trị tương tự như sổ tiết kiệm, được ngân hàng phát hành để xác nhận quyền sở hữu của khách hàng đối với một số tiền gửi cụ thể mà họ đã đặt ở ngân hàng với một kỳ hạn nhất định. Điều này có nghĩa là khách hàng đã gửi một khoản tiền vào ngân hàng và nhận được chứng chỉ này như một bằng chứng về khoản tiền đó và thời gian gửi tiền. Chứng chỉ tiền gửi thường được sử dụng trong các hợp đồng gửi tiết kiệm và có giá trị pháp lý.

Tìm hiểu chứng chỉ tiền gửi là gì?

Chứng chỉ tiền gửi là một loại tài liệu có giá trị được ngân hàng phát hành để xác nhận nghĩa vụ trả nợ của tổ chức tín dụng hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với người mua trong một khoảng thời gian nhất định, cùng với các điều kiện liên quan như lãi suất và các điều kiện khác. Điều này được quy định rõ trong Điều 5 của Thông tư 01/2021/TT-NHNN.

Một cách đơn giản, chứng chỉ tiền gửi có vai trò tương tự như sổ tiết kiệm, nhưng thay vì ghi chép trực tiếp vào sổ, ngân hàng cung cấp chứng chỉ này để xác nhận quyền sở hữu của khách hàng đối với một khoản tiền gửi có kỳ hạn cụ thể tại ngân hàng.

Chứng chỉ tiền gửi có những loại chính là:

Chứng chỉ tiền gửi ghi danh: Đây là một giấy tờ có giá được phát hành theo hình thức chứng chỉ hoặc ghi sổ, và có ghi tên người sở hữu. Điều này có nghĩa là chỉ người có tên trên chứng chỉ mới có quyền sở hữu và đối tượng hưởng lãi từ chứng chỉ này.

Chứng chỉ tiền gửi vô danh: Đây là loại giấy tờ có giá phát hành dưới hình thức chứng chỉ mà không ghi tên người sở hữu. Chứng chỉ tiền gửi vô danh thuộc quyền sở hữu của người nắm giữ chứng chỉ, tức là bất kỳ ai nắm giữ nó đều có quyền sở hữu và đối tượng hưởng lãi.

Chứng chỉ tiền gửi ghi sổ: Loại chứng chỉ này không thể chuyển nhượng, có giá trị theo mệnh giá và sẽ trả lãi vào ngày đáo hạn. Nói cách khác, bạn mua chứng chỉ tiền gửi với một số tiền cố định và sẽ nhận lại số tiền đó cộng với lãi suất vào ngày đáo hạn.

Theo Điều 11, Khoản 3 của Thông tư 01/2021/TT-NHNN, chứng chỉ tiền gửi cần phải chứa những thông tin quan trọng sau đây:

• Tên tổ chức phát hành: Điều này là để xác định ngân hàng hoặc tổ chức tài chính phát hành chứng chỉ tiền gửi.
• Tên gọi chứng chỉ tiền gửi: Đây là tên sản phẩm hoặc dự án tiền gửi cụ thể được phát hành.
• Ký hiệu, số seri phát hành: Để định danh và theo dõi chứng chỉ tiền gửi cụ thể.
• Chữ ký của người đại diện hợp pháp của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài: Điều này xác minh tính hợp pháp của chứng chỉ tiền gửi và cam kết của tổ chức tài chính phát hành.
• Mệnh giá, thời hạn, ngày phát hành, ngày đến hạn thanh toán: Các chi tiết về số tiền gửi, thời gian gửi, ngày mở sổ và ngày tiền gửi sẽ được trả lại.
• Lãi suất, phương thức trả lãi, thời điểm trả lãi, địa điểm thanh toán gốc và lãi: Thông tin này cho biết về lãi suất và cách bạn sẽ nhận được lãi.
• Thông tin cá nhân hoặc thông tin tổ chức mua: Điều này bao gồm tên, số CMND hoặc thẻ CCCD, địa chỉ của cá nhân hoặc thông tin đăng ký kinh doanh của tổ chức mua.
• Chứng chỉ tiền gửi có quyền sở hữu chuyển nhượng: Đối với kỳ phiếu, tín phiếu hoặc chứng chỉ tiền gửi được phát hành bởi công ty tài chính hoặc công ty cho thuê tài chính, chỉ quyền sở hữu có thể chuyển nhượng cho tổ chức, không cho cá nhân.

Các thông tin khác do tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài quyết định: Điều này có thể bao gồm bất kỳ yêu cầu hoặc quy định nào khác do tổ chức phát hành áp dụng.

Những điều kiện để mua chứng chỉ tiền gửi

Để mua chứng chỉ tiền gửi, thông thường, bạn cần phải tuân thủ một loạt các điều kiện sau:

• Phải là người Việt Nam hoặc người nước ngoài đang sinh sống và làm việc hợp pháp tại Việt Nam: Điều này đảm bảo tính hợp pháp và tương thích với quy định của quốc gia.
• Đủ 18 tuổi trở lên: Đòi hỏi người mua chứng chỉ tiền gửi phải đạt độ tuổi trưởng thành để tham gia giao dịch tài chính.
• Có đầy đủ giấy tờ chứng minh nhân thân: Bạn cần cung cấp giấy tờ cá nhân như Chứng minh nhân dân hoặc thẻ căn cước công dân hoặc hộ chiếu còn thời hạn hiệu lực để xác minh danh tính.
• Có giao dịch tại ngân hàng mua chứng chỉ tiền gửi: Điều này có nghĩa là bạn cần mở tài khoản hoặc có một mối quan hệ với ngân hàng phát hành chứng chỉ tiền gửi.

Ngoài các điều kiện cơ bản nêu trên, các ngân hàng có thể đặt ra các yêu cầu cụ thể khác tùy thuộc vào chính sách và quy định của họ. Điều này có thể bao gồm yêu cầu về thu nhập, số tiền tối thiểu cần để mua chứng chỉ tiền gửi, hoặc các quy định khác để đảm bảo tính an toàn và tuân thủ quy định tài chính.

Ưu điểm và nhược điểm của mua chứng chỉ tiền gửi

Ưu điểm

• Bảo đảm cả gốc và lãi suất: Tất cả số tiền gửi và lãi suất đã được thỏa thuận được đảm bảo trong toàn bộ kỳ hạn gửi tiền. Điều này tương tự như một hình thức gửi tiết kiệm và giúp giảm thiểu rủi ro.
• Lãi suất hấp dẫn: Thường thì chứng chỉ tiền gửi có lãi suất cao hơn so với các tài khoản tiết kiệm thông thường có cùng kỳ hạn. Điều này có nghĩa là bạn có cơ hội kiếm được mức lợi nhuận cao hơn từ số tiền gửi của mình.
• Tính linh hoạt: Người mua có khả năng cầm cố hoặc chuyển nhượng chứng chỉ tiền gửi một cách linh hoạt. Điều này có nghĩa là bạn có thể sử dụng chúng như một tài sản thế chấp hoặc trao đổi chúng với người khác nếu cần.

Tóm lại, chứng chỉ tiền gửi là một cách tốt để đảm bảo tính an toàn và kiếm được lợi nhuận đáng kể từ số tiền gửi của bạn, đặc biệt khi bạn có nhu cầu để tiền trong một thời gian dài và muốn tối ưu hóa tỷ suất lãi suất.

Nhược điểm

• Không thanh toán trước hạn: Người mua chứng chỉ tiền gửi thường không được phép rút tiền trước hạn hoặc thậm chí nếu có thể rút, việc này có thể gây mất một phần lãi suất hoặc phí gì đó. Do đó, bạn cần đảm bảo số tiền gửi là số tiền bạn có thể cất giữ mà không cần sử dụng trong thời gian kỳ hạn.
• Thanh khoản thấp: So với một số sản phẩm tài chính khác như tài khoản tiết kiệm thông thường, chứng chỉ tiền gửi có tính thanh khoản thấp hơn. Điều này có nghĩa là bạn không thể dễ dàng truy cập tiền của mình nếu cần trong trường hợp khẩn cấp. Việc mở chứng chỉ tiền gửi yêu cầu kỳ hạn cố định và việc rút tiền trước hạn thường đi kèm với mất lãi suất.
• Lãi suất thấp cho đầu tư dài hạn: Mặc dù chứng chỉ tiền gửi có thể cung cấp lãi suất cao hơn so với các tài khoản tiết kiệm thông thường, nhưng nếu bạn đầu tư vào kỳ hạn dài hạn, lãi suất có thể thấp hơn so với các tùy chọn đầu tư khác như cổ phiếu hoặc quỹ đầu tư. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng tối ưu hóa lợi nhuận trong trường hợp bạn có thể đầu tư và chấp nhận rủi ro cao hơn.

Tóm lại, khi đầu tư vào chứng chỉ tiền gửi, bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng các hạn chế như tính thanh khoản thấp và lãi suất thấp cho đầu tư dài hạn.

Phân biệt sự khác nhau giữa chứng chỉ tiền gửi và sổ tiết kiệm

Chứng chỉ tiền gửi và sổ tiết kiệm là những sản phẩm tài chính do các tổ chức như ngân hàng hoặc hợp tác xã tín dụng cung cấp. Tuy chung mục đích là tích lũy tiền, nhưng từng sản phẩm lại mang những đặc điểm và ưu điểm riêng.

Yếu Tố	Chứng chỉ tiền gửi	Sổ tiết kiệm
Lãi suất	Thường có xu hướng cao hơn và duy trì tính ổn định, tuy nhiên lãi suất cũng phụ thuộc vào kỳ hạn bạn chọn.	Thường thấp hơn so với chứng chỉ tiền gửi, lãi suất của sổ tiết kiệm thường biến đổi tùy theo kỳ hạn và ngân hàng mà bạn chọn.
Kỳ hạn	Thường thì có các kỳ hạn dài hơn, tùy thuộc vào ngân hàng cũng như đợt phát hành cụ thể.	Thông thường, có sẵn các kỳ hạn ngắn và dài, ví dụ: 1 tháng, 2 tháng, 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng, 24 tháng và nhiều kỳ hạn khác tùy thuộc vào ngân hàng cụ thể.
Tính thanh khoản	Không thể rút trước hạn, hoặc phải chờ đến sau ít nhất một nửa kỳ hạn (tùy theo quy định của từng ngân hàng). Do đó, tính thanh khoản của chứng chỉ tiền gửi thường kém hơn so với sổ tiết kiệm.	Có tính thanh khoản cao, cho phép rút tiền khi đến hạn và có thể rút trước hạn. Tuy nhiên, khi rút trước hạn, người gửi sẽ phải chịu lãi suất không kỳ hạn, và mức lãi suất này thường rất thấp.

Lời kết

Trên đây Taichinhvisa đã chia sẻ cho bạn chi tiết về chứng chỉ tiền gửi hy vọng bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về chứng chỉ tiền gửi là gì, cũng như điểm mạnh và yếu của loại hình đầu tư này. Điều này sẽ giúp bạn có nhiều lựa chọn hơn cho việc đầu tư và tích lũy tiền của mình, đồng thời đảm bảo tính an toàn cho tài chính cá nhân.