Giỏ tiền tệ quốc tế là gì?

Để duy trì sự ổn định tài chính và cân bằng cán cân thanh toán, các quốc gia thường sử dụng không chỉ dự trữ vàng và ngoại hối mà còn sở hữu một công cụ quan trọng khác, đó là Quyền rút vốn đặc biệt (SDRs), hay giỏ tiền tệ quốc tế. SDRs là một yếu tố quan trọng trong hệ thống tiền tệ quốc tế và chúng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định tài chính và giữ cho đồng tiền nội tệ ổn định. Để hiểu rõ hơn về giỏ tiền tệ quốc tế hãy cùng với Taichinhvisa đi sâu và phân tích chi tiết dưới bài viết dưới đây nhé.

Tìm hiểu giỏ tiền tệ quốc tế là gì?

Giỏ tiền tệ quốc tế là một hệ thống tài sản dự trữ quốc tế được tổ chức quản lý bởi Tổ chức Tiền tệ Quốc tế (IMF). Tổ chức này ra đời vào năm 1969 với mục tiêu chính là tạo ra một hệ thống tài sản dự trữ quốc tế để ổn định tài chính và thúc đẩy sự hợp tác tài chính toàn cầu. Hệ thống này bao gồm 10 nước thành viên quan trọng: Canada, Thụy Điển, Mỹ, Bỉ, Ý, Anh, Hà Lan, Pháp, Nhật Bản và Đức.

Giỏ tiền tệ quốc tế được hình thành bởi các đồng tiền của các quốc gia thành viên IMF và được sử dụng rộng rãi trong các giao dịch quốc tế. Mỗi đồng tiền trong giỏ đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính ổn định và sự linh hoạt trong hệ thống tài chính toàn cầu.

Một trong những điểm đáng chú ý về giỏ tiền tệ quốc tế là các quốc gia thành viên có đặc quyền rút vốn từ giỏ tiền tệ này theo nhu cầu của họ. Điều này có nghĩa là họ có khả năng sử dụng SDRs như một loại tài sản dự trữ giống như ngoại tệ hoặc vàng. Điều này cung cấp cho họ một công cụ mạnh để duy trì tính ổn định tài chính và quản lý sự khan hiếm của ngoại hối và tài sản dự trữ.

Các quốc gia có thể sử dụng SDRs để cung cấp vốn cho các quốc gia khác thông qua các giao dịch SDRs, đó là cách mà hệ thống này thúc đẩy sự hợp tác tài chính quốc tế và giúp duy trì tính ổn định tài chính toàn cầu.

Nguyên nhân hình thành

Việc hiểu rõ nguyên nhân hình thành giỏ tiền tệ quốc tế là một phần quan trọng để thấu hiểu tầm quan trọng và vai trò của hệ thống này trong hệ thống tài chính quốc tế. Hệ thống giỏ tiền tệ quốc tế được hình thành với mục tiêu chính là giúp cải thiện quá trình thanh toán quốc tế và duy trì tính ổn định tỷ giá hối đoái, thay vì phải dự trữ vàng như trước đây. Nguyên nhân hình thành giỏ tiền tệ quốc tế có một số khía cạnh quan trọng:

Hợp tác quốc tế: Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến hình thành giỏ tiền tệ quốc tế là sự hợp tác quốc tế giữa các nước lớn. Thay vì phụ thuộc quá nhiều vào dự trữ vàng để thực hiện thanh toán quốc tế, các quốc gia đã hợp tác với nhau để tạo ra một giỏ tiền tệ quốc tế với đa dạng đồng tiền. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro và làm cho hệ thống tài chính quốc tế trở nên linh hoạt hơn.

Diversification (Đa dạng hóa): Hệ thống giỏ tiền tệ quốc tế cung cấp một phương tiện đa dạng hóa giữa các loại tài sản dự trữ. Thay vì chỉ phụ thuộc vào vàng hoặc một đồng tiền cụ thể, các nước có thể sử dụng SDRs và các đồng tiền trong giỏ để duy trì tính ổn định tài chính. Điều này làm giảm rủi ro và tăng tính linh hoạt trong việc quản lý tài sản dự trữ.

Giảm sự phụ thuộc vào USD và vàng: Hình thành giỏ tiền tệ quốc tế giúp giảm thiểu sự phụ thuộc quá mức vào đồng USD và vàng trong các giao dịch quốc tế. Điều này làm cho thị trường thanh toán quốc tế trở nên đa dạng hơn và giúp tránh khỏi các tình trạng phát sinh từ sự phụ thuộc quá mức vào một đồng tiền cụ thể.

Tóm lại, việc hình thành giỏ tiền tệ quốc tế có nguồn gốc từ sự hợp tác quốc tế, đa dạng hóa tài sản dự trữ và nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào USD và vàng trong các giao dịch quốc tế. Điều này tạo ra một hệ thống tài chính quốc tế ổn định và linh hoạt hơn, có lợi cho tất cả các quốc gia thành viên.

Giỏ tiền tệ quốc tế gồm những loại tiền nào?

Giỏ tiền tệ quốc tế là một hệ thống đa dạng các đồng ngoại tệ có khả năng tự do chuyển đổi. Các quốc gia thành viên của IMF có khả năng chuyển đổi SDRs (Quyền rút vốn đặc biệt) sang các đồng ngoại tệ trong giỏ này. Tính đến năm 2022, rổ tiền tệ SDRs bao gồm 5 đồng ngoại tệ quan trọng, bao gồm đô la Mỹ, bảng Anh, đồng Euro, yên Nhật và đồng nhân dân tệ của Trung Quốc.

Việc đưa một đồng ngoại tệ vào rổ tiền tệ SDRs được quy định bởi Ủy ban điều hành của IMF, và quy trình này bao gồm các yếu tố quan trọng:

• Sự sử dụng rộng rãi: Để được xem xét để đưa vào giỏ SDR, đồng ngoại tệ đó phải được sử dụng rộng rãi bởi các quốc gia và khu vực thành viên của IMF và phải có ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu. Điều này đòi hỏi quốc gia phát hành đồng ngoại tệ đó phải có mức xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ lớn thuộc hàng đầu thế giới trong khoảng thời gian 5 năm tính từ 1 năm trước ngày đánh giá.
• Sự tự do trong sử dụng: Đồng ngoại tệ được xem xét để đưa vào giỏ SDRs phải là đồng ngoại tệ có khả năng tự do sử dụng. Nghĩa là đồng tiền đó phải được giao dịch rộng rãi trên thị trường ngoại hối và được sử dụng trong các giao dịch thanh toán quốc tế. Điều này đảm bảo tính linh hoạt và sự lựa chọn trong việc sử dụng nó trong hệ thống tài chính quốc tế.

Hệ thống này giúp tạo ra một giỏ đa dạng các đồng ngoại tệ có tính ổn định và sử dụng rộng rãi, làm giảm sự phụ thuộc vào một đồng tiền cụ thể và giúp duy trì tính ổn định trong hệ thống tài chính quốc tế.

Ý nghĩa của giỏ tiền quốc tế

Rổ tiền tệ quốc tế không chỉ là một hệ thống tài sản dự trữ quốc tế mà còn là một kênh quan trọng cung cấp tín dụng với chi phí thấp đối với nhiều quốc gia trên khắp thế giới. Hệ thống này cho phép các quốc gia thành viên trong quỹ tiền tệ quốc tế thực hiện các hoạt động vay mượn và mua bán với các nước khác trong quỹ. Những giao dịch này giúp tăng sự tích luỹ và duy trì dự trữ ngoại hối cho mỗi quốc gia thành viên.

Hệ thống giỏ tiền tệ quốc tế cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xác định giá trị của hàng hóa, tài sản, thu nhập và các yếu tố khác trong một số thỏa thuận và các công ước quốc tế. Nó là một phương tiện quan trọng để xác định các giá trị này trong quá trình thanh toán giao dịch quốc tế.

Ngoài ra, một trong những lợi ích quan trọng khác của hệ thống giỏ tiền tệ quốc tế là khả năng bổ sung ngoại hối khi cần thiết đối với các quốc gia thành viên của IMF. Điều này giúp giảm phụ thuộc vào tài sản ngoại hối và giúp quản lý nợ nước ngoài hiệu quả hơn. Các nước có thể sử dụng hệ thống giỏ tiền tệ quốc tế để đảm bảo tính ổn định tài chính và duy trì sự độc lập tài chính.

Đối tượng nắm giữ giỏ tiền tệ quốc tế là ai?

Giỏ tiền tệ quốc tế là một hệ thống phức tạp, và người nắm giữ nó bao gồm một loạt các chủ thể:

• Quốc gia thành viên IMF: Chỉ có các quốc gia thành viên của IMF mới có quyền tham gia vào quá trình phân bổ SDRs (Quyền rút vốn đặc biệt). Đây là các quốc gia đã gia nhập IMF và tham gia vào hệ thống quản lý tài chính quốc tế.
• IMF: Tổ chức này có một vai trò quan trọng trong việc quản lý SDRs và phân phối chúng cho các quốc gia thành viên. IMF sử dụng SDRs để cung cấp tín dụng và giúp cân bằng tài chính quốc tế.
• Tổ chức chính thức không thuộc tư nhân: Có một số tổ chức quốc tế không thuộc tư nhân có quyền nắm giữ SDRs, bao gồm các tổ chức tài chính quốc tế như Ngân hàng Thanh toán Quốc tế.
• Các quốc gia thành viên: Ngoài các quốc gia thành viên của IMF, có một số quốc gia tham gia vào việc nắm giữ SDRs.

Tính đến nay, ngoài 184 quốc gia thành viên của IMF, có 15 tổ chức có quyền nắm giữ SDRs theo quy định. Chúng bao gồm các tổ chức tài chính quốc tế lớn như Ngân hàng của các Quốc gia Trung Phi, Ngân hàng Trung ương Châu u, Ngân hàng Trung ương Đông Caribe, và Ngân hàng Trung ương của các Quốc gia Tây Phi. Ngoài ra, có tổ chức tiền tệ liên chính phủ như Quỹ Dự trữ Mỹ Latinh, Ngân hàng Thanh toán Quốc tế và Quỹ Tiền tệ Ả Rập. Cũng có tổ chức phát triển như Ngân hàng Phát triển Châu Phi, Ngân hàng Tái thiết và Phát triển Quốc tế, Hiệp hội Phát triển Quốc tế, Quỹ Phát triển Châu Phi, Ngân hàng Phát triển Châu Á, Ngân hàng Đầu tư Bắc u, Ngân hàng Phát triển Hồi giáo và Quỹ Phát triển Nông nghiệp Quốc tế.

Hệ thống giỏ tiền tệ quốc tế có sự tham gia đa dạng từ các quốc gia và tổ chức, và đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý tài chính quốc tế và cung cấp tín dụng cho nhiều nước trên thế giới.